Zo kun je ESG-ambities realiseren in een krappe kantorenmarkt

Zo kun je ESG-ambities realiseren in een krappe kantorenmarkt

Steeds meer bedrijven en organisaties hebben een duurzaamheidsstrategie. Daarbinnen staat huisvesting hoog op de prioriteitenlijst. Het is echter de vraag of de ambities, bijvoorbeeld ten aanzien van beperking van CO2-uitstoot, in de krappe kantorenmarkt haalbaar zijn. Wat kan de facility manager doen?

CBRE, marktleider in commercieel vastgoed, constateert een groot gat tussen de doelen van gebruikers en die van verhuurders van kantoorgebouwen. Deze conclusie volgt op onderzoek naar de duurzaamheidsdoelstellingen van 370 corporates, publieke organisaties en mkb-bedrijven in Nederland, samen goed voor 4,6 miljoen vierkante meter kantoorruimte.

Hoge ambities bij gebruikers

Grofweg één op de drie vastgoedgebruikers wil uiterlijk in 2030 net zero zijn. Zij hebben als doel om netto niet bij te dragen aan de uitstoot van CO2. De ondernemingen die uitspreken vóór 2030 net zero te willen zijn (zie hieronder), hebben gezamenlijk 1,4 miljoen vierkante meter kantoorruimte in gebruik, oftewel zo’n 30% van de onderzochte populatie.

De ambitieuze doelstelling leeft vooral binnen grote ondernemingen. “Duurzaamheid was vaak al onderdeel van hun strategie, maar de verplichtingen die voortvloeien uit de Europese richtlijn CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) brengen een enorme versnelling teweeg”, verklaart Robbin Smeets, associate director bij het duurzaamheidsteam van CBRE. “Deze rapportageverplichtingen maken dat doelstellingen niet meer vrijblijvend zijn.”

Mkb komt ook aan de beurt

De ambitie ‘net zero in 2030’ lijkt minder te leven binnen het midden- en kleinbedrijf (slechts 12%). “Duurzaamheid speelt vooralsnog een minder grote rol in hun huisvestingstrategie”, constateert Frank Verwoerd, hoofdonderzoeker binnen CBRE. “Maar de regelgeving zal doordruppelen richting mkb. Als toeleverancier zullen zij binnen afzienbare tijd ook moeten rapporteren over bepaalde activiteiten, zeker richting corporates die willen aantonen dat ze net zero zijn.”

Stappenplan

CBRE adviseert facility managers om een stappenplan te maken. Zo kan op gedegen wijze worden bepaald wat exact nodig is voor toekomstbestendig vastgoed. Het begint bij het vaststellen van ESG-doelstellingen. “En dat gaat verder dan alleen het energieverbruik. De sociale functie van je organisatie en het welzijn en de gezondheid van medewerkers spelen ook een rol. Een integrale blik is cruciaal, net als onderhoudsplanning. Er valt veel te winnen met een economische aanpak van het onderhoud aan een gebouw.”

Tijdsdruk

Een volgende stap is de doelstellingen vertalen naar concrete KPI’s, zoals het behalen van een duurzaamheids- of gezondheidslabel, toegankelijkheid voor iedereen, parkeerplekken, laadpalen, zonnepanelen of nabijheid van een treinstation. Door vervolgens de prestaties van de huidige huisvesting te meten, wordt inzichtelijk wat er moet gebeuren om het huidige gebouw te laten voldoen aan de doelstellingen.

De onderzoekers van CBRE stellen vast dat gebruikers doorgaans ambitieuzere doelstellingen hebben dan vastgoedeigenaren. “Verhuurders kijken langer vooruit, vaak richting 2040 of 2050”, zegt Smeets. “Maar doelstellingen voor 2030 of 2035 vragen om actie op korte termijn. Ga tijdig het gesprek aan met je verhuurder over mogelijke aanpassingen. Wacht daar niet te lang mee, want voor je het weet ben je te laat.”

Robbin Smeets: "Net zero-gebouwen zijn schaars. Eigenlijk komen alleen kantoren met een energielabel A+++ of hoger in de buurt van een net zero-status.”
Robbin Smeets: "Net zero-gebouwen zijn schaars. Eigenlijk komen alleen kantoren met een energielabel A+++ of hoger in de buurt van een net zero-status.”

Moordende concurrentie

“Er zal in elk geval een verbeterplan opgesteld moeten worden om de duurzaamheidsdoelstellingen te behalen”, stelt Verwoerd. Hogere huurtarieven en langere huurtermijnen zijn mogelijkheden om de verhuurder mee te krijgen. “Misschien wil de eigenaar wel meedelen in besparingen op energiekosten.”

De conclusie kan ook zijn dat verhuizing naar een andere kantoorlocatie noodzakelijk is. Volgens Smeets zijn net zero-gebouwen schaars. “Als grove indicator kan je naar het energielabel kijken. Eigenlijk komen alleen kantoren met een energielabel A+++ of hoger in de buurt van een net zero-status.” CBRE heeft in kaart gebracht dat maar één procent van de kantoorruimte in Nederland zo’n label draagt én tegelijkertijd in de directe nabijheid van een OV-knooppunt ligt. “Dat blijft beperkt tot Amsterdam, Utrecht en enkele locaties in Rotterdam. Dus als je overweegt te verhuizen: reken dan maar op zware concurrentie en een hogere huur. Duurzaam aanbod is straks geen vanzelfsprekendheid.”

Betrek de gebruikers

Smeets benadrukt dat uiteindelijk gebruikers grotendeels bepalen hoe energiezuinig een gebouw is. “Doe je op bepaalde uren de lichten uit, verwarm je per ruimte en dagdeel, zet je ramen wel of niet open? Het heeft allemaal effect.” Volgens hem valt met een slimme inregeling van gebouwen, het liefst op basis van AI, vaak tot 30% op het energieverbruik te besparen, zonder enige aanpassing aan het gebouw. “Ons advies is om de gebruikers, de medewerkers, volop te betrekken in de faciliteiten van het gebouw. Het is een voorwaarde voor succes.”

Dit artikel is gesponsord door CBRE.

Joris de Schapper (DJI): 'In de kolfkamer waren vier stoelen ingetekend. Er zijn er nu twee besteld, dat is duurzamer en vanzelfsprekend ook goedkoper’.

Joris de Schepper (FB DJI): 'Het meest duurzaam is iets níet...

Bij de inrichting van rijkskantoor Herman Gortercomplex heeft het facilitair bedrijf van DJI gebruik gemaakt van de R-ladder. Een aantal maal is daarbij de hoogste stap (Refuse) gehaald, in situaties waarbij besloten werd geheel af te zien van de aankoop van meubilair.

Zo helpen ambassadeurs met de verduurzaming van het Martini Ziekenhuis

Zo helpen ambassadeurs met de verduurzaming van het Martini Ziekenhuis

De gezondheidszorg heeft als geen ander een plicht om te werken aan duurzaamheid. Aldus Jos Nijhof, directeur Facilitair Bedrijf Martini Ziekenhuis Groningen. Hij neemt veel duurzame initiatieven in het ziekenhuis en onderscheidt drie verschillende groepen die het uiteindelijk mogelijk maken.

Common Grounds: impact maken met koffie

Common Grounds: impact maken met koffie

Al meer dan 270 jaar draagt Jacobs Douwe Egberts Professional's passie voor koffie en thee bij aan een rijke historie met mooie merken en producten. Bij JDE Professional (onderdeel van JDE Peet's) maken ze ook al jaren stappen op het gebied van duurzaamheid en hebben ze sinds 2018 met de lancering van hun Common Grounds strategie de ambities flink aangescherpt.

Helena Stork (Phi Factory) en Pam van Wanrooij (Haaglanden Medisch Centrum)

Pam van Wanrooij (HMC): 'Steek je energie in datgene waarmee je écht...

Duurzaamheid is een hot topic en afkoelen gaat het nog lang niet. Het is een groot thema, dus waar begin je? In hun rol als adviseur bij PHI Factory hielpen Helena Stork en Pam van Wanrooij Haaglanden Medisch Centrum (HMC) bij deze opgave.