Spoor, voorzitter van de stichting, wil tot een andere manier van het meten van kwaliteit in de schoonmaak komen. “Meer een kwaliteitsmanagementsysteem oftewel Quality Management System. Er is geen enkel serieus productiebedrijf te vinden dat alleen het eindproduct onderwerpt aan een controle en vervolgens alles afkeurt. Altijd worden de diverse procesonderdelen en productiestappen bewaakt. Maar dat gebeurt wel in de schoonmaakbranche. Tot nu toe kijken we in de schoonmaak door middel van VSR-KMS, en de afgeleiden ervan, alleen naar het visuele eindresultaat. Daardoor mis je veel essentiële informatie die tot de juiste beoordeling van de feitelijke kwaliteit van schoonmaak leidt. Want wat schoon lijkt, is niet altijd schoon. Als alle procesonderdelen goed zijn, is het eindresultaat immers ook goed.”
Nieuwe methode meten kwaliteit schoonmaak
Het systeem LOSK-QMS moet, in grote lijnen, letten op schoonmaaktechnieken, ergonomie, veiligheid, het juiste gebruik van materialen, middelen en chemie, het gedrag van de schoonmaker en uiteindelijk met het daarmee gerealiseerde eindresultaat. Spoor: “VSR-KMS is alleen maar een visuele meting. Je kunt, bij wijze van spreken, het hele toilet met één zijde van een doekje, gedrenkt in urine, schoonmaken. Als het er dan blinkend uitziet, krijg je een positieve score. Die omissie willen we met LOSK-QMS rechtzetten.”
Huidige tijdgeest
De branche is veranderd, constateert Spoor. “We praten niet meer over opdrachtgever en opdrachtnemer maar over partners in business. De klant wil ook dat er maatschappelijk verantwoord wordt gewerkt. Het volstaat niet meer alleen dat het er schoon uitziet.” Het nieuwe LOSK-QMS doet volgens Spoor meer recht aan die huidige tijdgeest en het daadwerkelijk verbeteren van prestaties. Het kwaliteitsmanagementsysteem is de afgelopen twee jaar ontwikkeld en getest door een vrijwilligersgroep van experts in de branche, bestaande uit leveranciers, kwaliteitsinspecteurs en opdrachtgevers.
“LOSK-QMS is dus geen traditioneel meetsysteem maar een managementsysteem. Geen beoordeling die dient als stok om mee te kunnen slaan. Nee, een kwaliteitsmanagementsysteem dat de processen bekijkt en derhalve veel meer informatie verzamelt en ook teruggeeft voor de verbetering van die processen. Een structureel verbeteringsinstrument in plaats van een afrekeninstrument.” Het volgt volgens Spoor de gestelde in de NEN 2075-criteria. “Het is reproduceerbaar, wetenschappelijk onderbouwd en objectief. Maar vooral functioneel en zinvol.”
Handvatten
Volgens Spoor is uit de branche allang veel vraag naar aanpassing van het huidige meetsysteem. “We vinden het huidige KMS prima, was steevast het antwoord. Zonde dat daar geen aansluiting
werd gevonden.” Reden voor Spoor om zelf met een team aan de slag te gaan en het lidmaatschap van VSR op te zeggen. Hij richtte Stichting LOSK op en samen met het team ontwikkelde hij een
nieuw systeem. “Meten is oorspronkelijk bedoeld als positief instrument om handvatten te bieden. Om verder te verbeteren. Daar zou het voor moeten dienen. In de huidige situatie is het inmiddels in veler beleving vervallen tot louter een sanctionerend instrument. Dat willen we veranderen. Als alle relevante processen bekeken worden en de feedback en de rapportage goed zijn, krijg je wel handvatten voor verbetering. Praktische, nuttige feedback in een heldere rapportage.”
Het schoonmaakbedrijf kan het systeem zelf gebruiken in een online omgeving of metingen laten uitvoeren door de stichting. Spoor: “Wil men het systeem zelf gaan gebruiken, dan zal de gebruiker wel aantoonbaar over de benodigde kennis en vaardigheden moeten beschikken. Meer informatie daarover kunnen belangstellenden krijgen via het secretariaat van de stichting. Uiteraard is het systeem ook beschikbaar voor externe adviseurs. Als men maar kennis en kunde aantoont, zodat het systeem juist wordt toegepast.”
Platform
Maar Stichting LOSK wil meer zijn. “We zijn geen branchevereniging of researchvereniging, maar een non-profit platform dat vooral het mkb met raad en daad wil ondersteunen in verdere
professionalisering. Dat doen we op diverse manieren. Via het nieuwe kwaliteitsmanagementsysteem, maar ook via het digitale platform. Op dat platform kunnen mkb’ers terecht met hun vragen over operationele problemen, waarbij experts en collega’s antwoorden geven. Daar komt een marktplaats op voor onder meer gebruikte schoonmaakmachines. Op het platform kan men zich presenteren aan de branche. Maar dat platform gaat ook een verwijsfunctie krijgen naar de RAS, naar de inspectie SZW, naar de code verantwoordelijk marktgedrag, enzovoort. Mijn ervaring is dat veel mkb’ers niet weten waar ze informatie moeten halen. Wij willen ze graag helpen naar het juiste loket.”
Geen verplichte herkeuring
LOSK zegt als stichting geen dubbele pet op te hebben. Spoor: “Geen commerciële doelstellingen, geen andere – al dan niet commerciële – activiteiten en dus geen enkele prikkel om een andere rol dan de objectieve rol te spelen in kwaliteitsmanagement. Die onafhankelijkheid willen we er ook in brengen en houden met de Stichting LOSK. Wij verkopen geen verplichte en kostbare hermetingen. Wij meten alleen als de opdrachtgever of -nemer erom vraagt.”
Dit artikel verscheen in Service Management nummer 3. Kijk hier voor een abonnement of een proefnummer.