Schoonmaaktrend 1: Een toename van de integratie van diensten
Van oudsher worden diensten verzuild aangeboden. Een dienstverlener regelt de schoonmaak binnen het bedrijf en een andere dienstverlener zorgt voor volle koffieautomaten of de verzorging van de flora binnen het pand. Deze afzonderlijke diensten worden in 2017 echter veel meer gecombineerd dan voorheen, waardoor dit werk nog effectiever kan worden uitbesteed. Zeker op kleinere locaties ligt het voor de hand dat de schoonmaker taken van – bijvoorbeeld de koffieleverancier – op zich neemt.
Voor de koffieleverancier zelf is het daarnaast praktischer om dit werk uit te besteden; wanneer er op een afgelegen locatie slechts één enkele koffieautomaat staat, is het efficiënter om het bijvullen van deze automaat uit te besteden aan de aanwezige schoonmaker. Wanneer het over een grote locatie met tachtig koffieautomaten gaat, kan de dienstverlener zelf iemand sturen.
De veranderingen in het takenpakket vereisen wel een soort bijscholing van de schoonmaker. De schoonmaker zal getraind moeten worden in hospitality en techniek. Hij of zij kan te maken krijgen met eerste lijn zorg of moet ingrijpen wanneer er technische storingen plaatsvinden. Steeds meer schoonmakers zijn in training om dit soort taken aan te pakken.
Schoonmaaktrend 2: Uitbestedingen in de zorg
In de facilitaire wereld wordt de laatste jaren de zorg als een groeimarkt gezien op het gebied van uitbestede schoonmaak. Veel ziekenhuizen hebben vaak al een gedeelte of zelfs hun gehele schoonmaak uitbesteed. Andere instellingen in de zorg lopen hier nog op achter, maar naar verwachting zullen ze zich hier meer voor gaan openstellen. Gezien de noodzakelijke besparingen en bezuinigingen in de zorg, kijken meer instellingen naar een andere inrichting van hun dienstverlening.
Met het uitbesteden van verschillende diensten, kunnen zorginstellingen zich beter focussen op hun hoofdtaak; de zorg voor hun cliënten. Hygiëne is belangrijk binnen een zorginstelling, maar vanwege de omvang van hun takenpakket, kunnen medewerkers hier niet altijd aandacht aan besteden. Het uitbesteden van de schoonmaak kan efficiënter, waardoor de schoonmaak in orde is en er tegelijkertijd meer aandacht aan de zorg wordt besteed.
Schoonmaaktrend 3: Respect voor de schoonmaker
In het verleden was de schoonmaker een nachtdier. De schoonmaker was buiten kantoortijden actief in het reinigen van het pand en kwam weinig in contact met de medewerkers van een bedrijf. Tegenwoordig is de schoonmaker veel vaker ook overdag actief in het pand. Door meer flexibele werktijden en flexibele werkplekken moet hij ook frequenter schoonmaken. De schoonmaker profileert zich steeds meer als hospitality-medewerker en aanspreekpunt, zo groeit het respect voor de schoonmaker.
Door de schoonmaker overdag te laten werken en als hospitality-medewerker in te zetten, creëer je een gastvrije omgeving waarin het personeel prettig werkt en die continu schoon kan worden gehouden. Een net geklede hospitality-medewerker dient als uithangbord van het bedrijf en zal ook zo worden beschouwd door klanten en medewerkers. Daarnaast zorgt de aanwezigheid van de schoonmaker ook passief voor een schonere werkplek. Wanneer medewerkers weten dat er een schoonmaker rondloopt, zijn ze minder geneigd om rotzooi te laten slingeren of bijvoorbeeld kruimels op de grond te gooien.
Schoonmaaktrend 4: Flexwerken heeft invloed op de schoonmaak
Steeds meer medewerkers gaan flexwerken, wat gevolgen heeft voor de bezettingsgraad van kantoorpanden. Dit is lastig voor schoonmakers, omdat de contracten en prijzen worden berekend op basis van een gemiddelde bezettingsgraad per vierkante meter. Door het flexwerken wordt de ene locatie echter vaker gebruikt dan de andere locatie.
Wanneer een vergaderzaal twintig procent vaker wordt gebruikt, betekent dat niet dat deze locatie dan ook twintig procent vaker moet worden schoongemaakt. De bezettingsgraad laat zich namelijk niet één op één vertalen naar de noodzaak om een locatie om schoon te maken. Dit is namelijk van meerdere factoren afhankelijk; hoeveel personen zijn er bijvoorbeeld aanwezig geweest en zijn er activiteiten geweest waardoor er rommel is achtergebleven? Hierdoor kan het zijn dat schoonmakers en opdrachtgevers hun afspraken van tijd tot tijd moeten evalueren.
Schoonmaaktrend 5: Schoonmaker als data-analist
Een trend die uitkomst kan bieden voor het hierboven geschetste probleem van flexibel werken en schoonmaak, is het gebruiken van sensortechnieken. In 2017 zal het gebruik van sensortechnieken een vlucht nemen en wordt er steeds meer gebruikgemaakt van de data die deze sensoren leveren. Met behulp van sensortechnieken op sanitaire locaties kan bijvoorbeeld worden bepaald dat de wc’s op de lagere verdiepingen veel vaker worden gebruikt dan wc’s hoger in het gebouw. Aan de hand van deze data kan de schoonmaker bepalen dat de onderste wc’s vaker schoongemaakt zullen moeten worden dan de andere wc’s. Hierdoor kan de schoonmaker zijn uren efficiënter indelen. De schoonmaker zal dus, naast zijn reguliere schoonmaaktaken, ook data-analist worden.
Download hier gratis de whitepaper met 8 veelvoorkomende knelpunten en de manier waarop ICT deze kan oplossen.
Uiteindelijk kunnen ook vergaderruimtes op deze manier worden beheerd. Sensoren bepalen of gereserveerde vergaderruimtes daadwerkelijk zijn gebruikt, hoeveel personen er zijn geweest en hoe lang. Een tijdsindicatie kan duiden op een mogelijke lunch in de ruimte die opgeruimd moet worden. Uiteindelijk zorgt dit vooral in grote kantoorpanden voor een efficiënte schoonmaak van deze ruimtes. De schoonmaker krijgt dankzij de sensoren bijvoorbeeld een notificatie dat een vergaderruimte gebruikt is en kan bekijken of deze ruimte schoongemaakt moet worden. Dit werk vele malen efficiënter dan de huidige, vaste schoonmaakrondes.
Schoonmaaktrend 6: Lokale leveranciers worden belangrijker
Een laatste trend is dat overheden en zorginstellingen steeds meer gebruik maken van lokale leveranciers, om zo de lokale economie en kleinere ondernemers te stimuleren. Deze trend sijpelt ook langzaam door in de bedrijfssector. Grote ondernemingen met lokale vestigingen zien steeds vaker de maatschappelijke meerwaarde van het werken met lokale ondernemers.
Op het gebied van schoonmaak en catering wordt er dan ook steeds vaker uitbesteed aan lokale ondernemingen. Dit is een tegentrend ten opzichte van de voorgaande jaren, waarin vooral te zien was dat er in Nederland vijf grote schoonmaakleveranciers zijn, met een groep middelgrote leveranciers daaronder. Veel van deze leveranciers zijn echter opgegaan in de grotere partijen. In 2017 zullen we steeds vaker zien dat bedrijven de voorkeur geven aan het uitbesteden van hun facilitaire diensten aan de lokale dienstverleners. Dit doen bedrijven met het oog op het sociaal rendement; ze leveren met deze uitbesteding een maatschappelijke meerwaarde voor de regio waarin ze gevestigd zijn.
Aan de hand van deze trends is duidelijk te zien dat de rol van de schoonmaker evolueert. Hij of zij zal steeds meer taken op zich nemen en daarnaast als uithangbord voor een bedrijf fungeren. Door middel van sensortechnieken en veranderende werktijden, wordt de schoonmaker in grotere mate flexibel ingezet.
Peter Hamers is schoonmaakspecialist bij AAFM
Lees ook:
8 knelpunten van schoonmaakbedrijven… En hoe ICT deze kan oplossen
