Meteen ook maar de disclaimer: het akkoord moet door de achterbannen van de partijen nog worden goedgekeurd. Dat is de algemene ledevergadering van Schoonmakend Nederland, de cao-commissie en de leden van CNV en het schoonmakersparlement van FNV. Maar het feit dat kaderleden van die vakbonden positief zijn en dat de onderhandelaars van Schoonmakend Nederland naar eigen zeggen binnen het mandaat wat ze kregen van hun achterban zijn gebleven, zijn gunstige voortekenen. Fedde Monsma, manager Cao, Arbeidsverhoudingen en Projecten bij Schoonmakend Nederland, gaat er dan ook vanuit dat er voor einde jaar een cao kan liggen.
Eindejaarsuitkering in stapjes omhoog
De eindejaarsuitkering gaat ook in stapjes omhoog. In 2022 met 0,3 procent naar 4,5 procent. In 2023 met 0,25 procent naar 4,75 procent en in 2024 met weer 0,25 procent naar 5 procent. Al met al noemt Monsma het een forse loonstijging die past binnen het mandaat. Hij wilde niet aangeven wat dat mandaat precies was. "Maar dit maakt de sector aantrekkelijk en komt ook tegemoet aan de vraag van de vakbonden om voor voor de meeste medewerkers, in functiegroep trede 4, aan het einde van de looptijd die 14 euro te hebben."
Onderzoek naar generatiepact
Ook zijn de partijen eruit voor wat betreft de RVU-regeling zelf. Deze geldt nu voor maximaal 1 jaar voor de ingangsdatum van de AOW-gerechtigde leeftijd. De regeling duurt tot en met 31 december 2025. Werkgevers wilden het eerste jaar stoppen doorzetten, vakbonden wilden naar drie jaar. Het compromis is logisch: het wordt twee jaar. Daarnaast gaan de partijen een generatiepact onderzoeken. Monsma: "Omdat het zo complex is." Bij het generatiepact heb je drie elementen die aan elkaar gekoppeld zijn: minder werken betekent minder salaris en minder pensioenopbouw. "We hebben daarvoor wel al uitgangspunten benoemd", zegt Monsma.
Niet meer dan 0,3 procent
Het budget voor dat pact mag niet meer zijn dan 0,3 procent van de RAS-premie. Bedoeling is dat het pact vanaf 1 januari 2023 gaat gelden. "En het geldt voor mensen die minimaal 3 jaar voor hun AOW-leeftijd zitten, bij een werkgever minimaal 32 uur per jaar werken en 10 jaar binnen de schoonmaakbranche actief zijn." Voor hen is de verdeling over minder werken, minder salaris en minder pensioenopbouw 80, 95, 95 procent.
All-in uurloon en weekbetaling
Het all-in uurloon en de weekbetaling als mogelijkheid zijn voor elkaar. Dat maakt het aantrekkelijk voor jongeren om schoonmaak als vakanatiebaan te nemen. Ook gaan de jeudglonen omhoog, maar daarover was eerder al een overeenstemming. Iemand van 17 jaar gaat van 45 procent van het vakvolwasssen loon naar 80 procent. Iemand van 18 jaar van 55 procent naar 85 procent. Iemand van 19 jaar van 65 naar 90 procent. Is een schoonmaker 20 jaar, dan maakt hij de sprong van 75 naar 100 procent. Vakvolwassen ben je als je 21 bent.
Verbreding verlofregeling
Ook de verlofregeling wordt verbreed. "Je kunt nu ook op een niet-Christelijke dag een verlofdag opnemen, mits de continuiteit van het werk niet in gevaar komt", aldus Monsma. Bij het overlijden van bloed- en aanverwanten in de tweede graad (zoals (schoon)broers/zussen) heeft de medewerker recht op 1 dag betaald verlof. "Als het overlijden tot een noodzakelijke reis naar het buitenland leidt, kan de medewerker hiervoor verlof opnemen. Ook is geregeld dat je vrij krijgt op de dag dat je trouwt."
Ziekteverzuim: tweede jaar naar 100 procent
Nog een heet hangijzer waar de partijen wel zijn uitgekomen: De Commissie Ziekteverzuim van de RAS. Schoonmakend Nederland wilde deze afschaffen, omdat er te weinig bruikbare dossiers binnenkomen. De Commissie Ziekteverzuim bekijkt tot nu toe dossiers om te zien hoe de verzuimbegeleiding in de branche verloopt. Vakbonden zijn het daar niet mee eens. FNV wilde de commissie houden. Dat laatste gaat gebeuren, maar de commissie gaat zich niet meer bezighouden met het bekijken van dossiers. Het krijgt als opdracht om te adviseren over kortdurend ziekteverzuim. Medewerkers die op of na 1 april 2021 ziek zijn geworden, krijgen met ingang van het tweede ziektejaar 100 procent van het loon doorbetaald (was 90 procent). Hier tegenover staat dat met ingang van het tweede halfjaar van de arbeidsongeschiktheid de opbouw van de bovenwettelijke verlofdagen stopt. Voor medewerkers die vóór 1 april 2021 in het tweede ziektejaar zitten, geldt de oude regeling.
Omgang met kaderleden
Vakbonden FNV, CNV en Schoonmakend Nederland hebben ook afspraken gemaakt over de omgang met kaderleden van de vakbonden. Dat naar aanleiding van signalen dat ze gehinderd zouden worden in hun vakbondswerk. Monsma: "Dat kan natuurlijk niet. Kaderleden mogen de leden van hun vakbond binnen een schoonmaakbedrijf bijstaan. We hebben nu afgesproken dat we twee keer per jaar overleg hebben met de kaderleden van de top tien bedrijven en een vertegenwoordiger van Schoonmakend Nederland om eventuele problemen te bespreken. Gaat het zoals we willen dat het gaat."
Dit akkoord maakt de sector aantrekkelijk en komt ook tegemoet aan de vraag van de vakbonden om op 14 euro te komen
Toeslag werken in hotels op feestdagen omhoog
Dan hoteltoeslagen. De bonden vonden dat de hotelschoonmakers in het weekend dezelfde toeslagen moeten krijgen als andere schoonmakers die in het weekend werken. Daar hebben ze maar deels gelijk gekregen. Per 1 januari 2023 gaat de toeslag van werken op feestdagen van 50 naar 150 procent. Weekendtoeslagen zijn er dus niet gekomen. Monsma: "Dat zou echt flink kostenverhogend hebben gewerkt. En dat in een sector die het zwaar heeft gehad en voor personeel moet concurreren met de horeca." De genoemde verhoging is alleen voor schoonmakers bij hotels, niet voor de hele recreatiesector.
Leeromgeving voor de sector
Schoonmakers die de ambitie hebben om zich door te ontwikkelen, krijgen daarvoor de ruimte. Dat geldt ook voor schoonmakers die een leidinggevende positie ambiëren, zonder dat hieruit de verplichting voortvloeit dat de medewerker ook automatisch doorstroomt naar die leidinggevende positie. Monsma: "Dit is altijd ter beoordeling van de werkgever." De partijen willen ook dat er een systeem voor continu blijven leren en het vastleggen van vaardigheden komt. Voor het certificeren van praktijkkennis en -ervaring werkt de RAS een voorstel uit voor een professionele leeromgeving in de sector.
Herhaling op basisvakopleiding
De RAS gaat budget beschikbaar stellen voor de ontwikkeling van een opleiding digitale vaardigheden (inclusief eindtermen). De Raad ontwikkelt ook een herhaling op de basis(vak)opleiding, waarin meer aandacht is voor arbo en ergonomie. Ook doet de RAS een voorstel voor een terugkomdag. Deze dag, die een keer per twee jaar plaatsvindt, heeft tot doel van elkaar te leren door het delen van kennis en (praktijk)ervaring.
Gezamenlijke lobby
Cao-partijen starten een gezamenlijke lobby bij de overheid om combinatiebanen fiscaal aantrekkelijk te maken en om de zij-instroom van medewerkers te vergemakkelijken. Monsma: "Het uitgangspunt hierbij is barrières weg te halen. Denk aan het slechts bij één werkgever kunnen toepassen van de arbeidskorting, de complexiteit van de IB-aangifte en het financieel aantrekkelijker maken om vanuit een bijstandssituatie (deels) te gaan werken. Het initiatief voor de lobby ligt bij werkgevers."
Verdrag ratificeren
De cao-partijen starten ook een gezamenlijke lobby bij de politiek en andere stakeholders om het ILO-verdrag 189 over Decent Work for Domestic Workers geratificeerd te krijgen en om de Regeling Dienstverlening aan huis te beëindigen. Cao-partijen bepleiten gezamenlijk om het vouchersysteem (naar Belgisch model) te verkennen en steunen het experiment dat tussen FNV en de Gemeente Amsterdam loopt. Het initiatief voor de lobby ligt hier bij vakbonden.
Hoe nu verder?
Schoonmakend Nederland legt op 20 december 2021 het onderhandelingsresultaat ter accordering voor aan haar leden. De regering van schoonmakers van FNV gaat vrijdag het zogeheten schoonmakersparlement vragen om het positief aan de leden voor te leggen. Dat voorleggen aan de leden gebeurt volgens de vakbond in de komende weken. Leden van CNV Vakmensen kunnen tot 22 december over het akkord stemmen.
