1.Hoe kijken jullie terug op 2019?
“2019 was een bewogen jaar. Als organisatie hebben wij ons verder ontwikkeld. Echter, de krapte op de arbeidsmarkt speelt ons absoluut parten bij onze wensen om te groeien. Denk aan opdrachten gewoon niet kunnen aannemen of niet kunnen inschrijven. Omdat de mensen simpelweg ‘op’ zijn die het uit moeten voeren. Ook merken wij dat opdrachtgevers meer willen dan alleen een schoon gebouw. Hier moeten wij beter op in leren spelen. 2019 zie ik als het jaar waarin wij als ‘jonge’ organisatie veel geleerd hebben. Het geleerde passen wij graag toe bij onze bestaande en nieuwe opdrachtgevers.”
2. Wat is jullie verwachting voor 2020 en verder?
“Voor de coronacrisis hadden we de verwachting dat de markt voor facilitaire dienstverleners en dus ook schoonmaak verder zou gaan groeien. Dit werd ook genoemd door de banken en marktanalisten die een groei van 3,5 tot 4 procent aankondigden. Alhoewel die groei in de markt al minder was dan voorgaande jaren was er nog steeds sprake van groei. We hebben als Effektief al een mooie positie in de schoonmaakmarkt maar onze positie biedt nog voldoende ruimte om de komende jaren verder te groeien. Vooral door overnames en geografische groei.”
Ook al voor 2021 afgelast
“Het bovenstaande was onze verwachting maar door de enorme impact van het coronavirus kan dit grotendeels overboord. Volledige sectoren, zoals de evenementenbranche, staan stil en ik zie ook niet in dat dit binnenkort weer los kan gaan. Ook over 2021 verwachten wij dat deze sector het zwaar blijft houden. Steeds vaker horen wij dat evenementen, concerten en andere grootschalige evenementen ook al voor 2021 worden afgelast.”
Niemand ziet schoonmaak als sluitpost
“In andere sectoren is er juist meer vraag naar schoonmaak, de beleving van schoonmaak en desinfectie. Echter, dit gaat nooit opwegen tegen bepaalde sectoren die volledig zijn omgevallen en waar de omzet zo goed als geheel is weggevallen. Omzettechnisch zal 2020 een slecht jaar zijn. Echter, de toekomst van onze branche ziet er goed uit. Niemand zal nog zeggen dat schoonmaak en reinheid onbelangrijk zijn of dit nog als sluitpost zien.”
3. Hoe rooskleurig/somber zien jullie de toekomst in?
“Wij zien de toekomst rooskleurig in wanneer je kijkt naar de mogelijkheden en onze huidige positie waarin een gezonde groei mogelijk is. We zien daarbij de kansen en uitdagingen. Een uitdaging is bijvoorbeeld de krapte op de arbeidsmarkt. Deze is merkbaar en wordt een sterkere uitdaging in de toekomst. Het kunnen behouden en binden van medewerkers is voor ons hierbij zeer belangrijk en een speerpunt in onze bedrijfsvoering. Temeer ook omdat wij afhankelijk van onze medewerkers zijn. Schoonmaken is nog steeds voor het grootste gedeelte mensen werk.”
Lees ook: 15 manieren om goed schoonmaakpersoneel te vinden én te behouden
Kansen nog steeds prima in te vullen
“Daarentegen zijn er ook voldoende kansen. De economie groeit verder en daarmee ook de vraag naar schoonmaakdiensten. Door goed te begrijpen wat de specifieke behoefte van individuele opdrachtgevers is zijn deze kansen nog steeds prima in te vullen door hier op maat op in te spelen. Vaak is dit ook nog dat er ‘gewoon’ en ‘no-nonsense’ moet worden schoongemaakt. Maar in andere situaties betekent dit verder maatwerk waardoor een verbreding van diensten of het opzetten van nieuwe unieke services ontstaat die klanten verder ontzorgen.”
Data en techniek kunnen veel toevoegen
“We zijn ervan overtuigd dat dienstverlening, verzorgd door mensen, altijd nodig zal blijven. Zeker in de schoonmaak. Data en techniek kan veel toevoegen en ervoor zorgen dat schoonmaak andere vormen krijgt, maar de inzet van mensen zal altijd blijven. De mate waarin we met onze ondernemende instelling en oog voor de kansen hierop kunnen inspelen maakt dat we de toekomst rooskleurig zien.”
Opdelen in een aantal facetten
“Dit antwoord moet ik eigenlijk opdelen in een aantal facetten. Deze crisis met de recessie waar de bedrijven in gaan komen zal zwaar en diep worden. Dat betekent dat bedrijven weer meer kostengedreven zullen opereren. Echter, de schoonmaak heeft nog nooit zo goed en positief in het nieuws gestaan als nu. Als branche moeten we er ook voor blijven zorgen dat dit positief blijft. Je ogen sluiten en hopen dat het goed gaat, is denk ik de meest slechte strategie die je kunt volgen. Je bedrijf herinrichten en reorganiseren op basis van het ‘nieuwe normaal’ is noodzakelijk.”
Schoonmaken en reinheid zijn belangrijker geworden, niemand zal dit nog ontkennen
We hebben meerwaarde kunnen bieden
“De afgelopen periode heeft laten zien dat wij als schoonmaakbranche onze opdrachtgevers echt meerwaarde hebben kunnen bieden. Volgens mij hebben wij deze rol ook goed opgepakt. De toekomst is in dat opzicht natuurlijk rooskleurig. Schoonmaken en reinheid zijn belangrijker geworden. Niemand zal dit nog ontkennen. 2020 en 2021 zullen niet de beste jaren worden voor het gros van de schoonmaakbedrijven. Echter, ik denk dat wij branchebreed veel beter en positiever uit deze crisis gaan komen. Zeker als de leisure, evenement en reisbranche ook weer volop gaan draaien.”
4. In welke nieuwe dienstverlening zien jullie eventueel kansen?
“We zien een ontwikkeling dat er een toenemende behoefte is aan het gebruikersgericht schoonmaken. Dit is in meerdere opzichten een kans. Neem alleen al het gegeven dat de vergrijzing verder toeneemt. Daarnaast zien we kansen in het creëren van synergie tussen verschillende single services. Dit kan met verschillende marktpartijen van single services georganiseerd worden of door ons zelf. Bijvoorbeeld in vorm van facilitaire multiservices. Voor de opdrachtgevers die hier niet aan toe zijn of dit niet wensen zien wij binnen de bestaande, single service, dienstverlening kansen in het uitbreiden van facilitaire taken die logischerwijze prima geregeld kunnen worden via het schoonmaakbedrijf.”
5. Welke kansen en uitdagingen zien jullie op het terrein van duurzaamheid?
“Duurzaamheid is vol in ontwikkeling en binnen de mogelijkheden die er al zijn lopen we aardig voorop met onze bedrijfsvoering en dienstverlening. Er ligt, met dat wat we al doen, nog voldoende kans om dit allemaal bij opdrachtgevers in te zetten. Maar daar hebben we ook de opdrachtgevers voor nodig. Aan de andere kant wordt er al zeer veel in de praktijk toegepast. Het is daarom ook belangrijk om ook gezamenlijk met opdrachtgevers goed te communiceren wat er aan duurzame initiatieven allemaal al is ingezet. Het is zonde wanneer je allerlei goede initiatieven hebt ontplooid en dat je daarover niets richting de medewerkers of pandbezoekers communiceert.”
Uitdaging om duurzame ambities te realiseren
“De ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid vanuit de markt gaan door en dit zal telkens ook nieuwe kansen met zich mee brengen. Het blijft belangrijk om in dit aanbod goed te begrijpen welke oplossingen nu daadwerkelijk een betere bijdrage geven aan welke pijler dan ook binnen duurzaamheid en welke keuzes je hierin maakt. Hier is kennis voor nodig en kan in sommige gevallen een uitdaging zijn. De overheid heeft de ambitie om 100 procent circulair te worden in 2050. Er zijn al veel initiatieven op verschillende vlakken en de ontwikkelingen van oplossingen volgen elkaar op. Maar de uitdaging zal de komende jaren zijn om hier nog grotere stappen in te maken om deze ambitie te realiseren.”
“Aangezien facility management en facilitair dienstverleners een belangrijk onderdeel hiervan uitmaken, ligt hier voor deze groep dan ook een belangrijke taak in het delen van kennis en het werken aan ketensamenwerking. Daardoor ontstaan er kansen op verbreding van diensten of het creëren van meerwaarde voor nieuwe en bestaande klanten. Hierin zien wij ook voor onszelf een belangrijke rol weggelegd met mooie kansen.”
6. Welke kansen en uitdagingen zien jullie op het gebied van digitalisering?
“We zitten nu in de fase dat veel data via verschillende technische oplossingen wordt verzameld. De ervaringen tot nu en de verdere uitkomsten vanuit deze data, moeten verder een beeld geven over welke beslissingen er genomen kunnen worden om ondersteunende vervolgprocessen in gang te zetten. Dit op een wijze waarbij klanten verder worden ontzorgd en bijvoorbeeld schoonmaak slimmer en efficiënter ingericht kan worden. Dat met een kwaliteit verhogend aspect. Digitalisering biedt veel kansen. De uitdaging is wel om de vertaalslag te maken naar de werkvloer en om klanten de meerwaarde te laten ervaren. Nieuwe initiatieven om het voordeel van digitalisering te gebruiken moeten bij nog steeds veel opdrachtgevers eenvoudig toepasbaar zijn.”
Data driven in het toverwoord
“Wij merken dat data driven het toverwoord is. Maar wat is dat eigenlijk?! Data komt via allemaal kanalen binnen. Echter, de interpretatie hiervan en de acties die eruit voorkomen ontbreken meestal. Zowel opdrachtgevers als managers zien het als een gegeven. Vaak wordt het teruggebracht naar hoeveel bezoekers er in het pand zijn of in een bepaalde ruimte. Dus is het aantal bezoekers data driven? Wij zijn er van overtuigd dat dit zich de komende jaren gaat ontwikkelen naar steeds meer toepasbare data.”
“Sensoring en data hebben de toekomst als mens en machine real time samenwerken om op de gegeven informatie in kunnen spelen. Dit wordt de grootste innovatie en verandering in schoonmaak sinds de opkomst van de microvezeldoek in het jaar 2000. Het zal alleen nog wel wat jaren duren voordat iedereen hier klaar voor is.”
Benieuwd naar de visies van de andere tien schoonmaakondernemers? We hebben ze voor je samengevat in één overkoepelend artikel: Visie schoonmaakbranche: van ‘alleen’ schoon naar een totaalbeleving op maat.
