Bestuurlijke boete: snelle en directe maatregel
Een van de belangrijkste middelen is de bestuurlijke boete. Dit is een boete die de Arbeidsinspectie zelf kan opleggen, zonder dat een lange strafrechtelijke procedure nodig is. Hierdoor kan een boete sneller worden gegeven.
Boetes kunnen worden opgelegd bij overtredingen van verschillende wetten en regels, zoals:
- Beleidsverplichtingen van de werkgever
- Aanpassingen voor werknemers met een beperking
- Risico-inventarisatie en -evaluatie
- Veiligheid bij het werken met gevaarlijke stoffen
- Voorlichting en instructie aan werknemers
- Melden en registreren van arbeidsongevallen
- Zorg voor veiligheid van derden
- Algemene verplichtingen van werknemers
- Bedrijfshulpverlening en deskundige hulp
- Arbeidsgezondheidskundig onderzoek
- Samenwerking tussen werkgevers op dezelfde werkplek
De hoogte van de boete hangt af van hoe ernstig de overtreding is, de grootte van het bedrijf en hoeveel werknemers risico lopen. Bij herhaalde overtredingen binnen vijf jaar kan de boete zelfs verdubbelen of verdrievoudigen.
Boeterapport en procedure
Als een inspecteur een overtreding vaststelt, wordt er een boeterapport opgesteld. De werkgever wordt gehoord, maar heeft het recht om te zwijgen. Vervolgens beslist een andere medewerker van de Arbeidsinspectie binnen 13 weken over het opleggen van de boete. Bij arbeidsongevallen is deze termijn 16 weken. De boete moet binnen 6 weken betaald worden, ook als de werkgever bezwaar maakt.
Strafsancties bij ernstige overtredingen
Naast boetes kan de Arbeidsinspectie strafrechtelijke stappen zetten bij ernstige misdrijven. Bijvoorbeeld als een werkgever bewust de veiligheid negeert en levensgevaar veroorzaakt. Ook het niet opvolgen van een bevel van de Inspectie is een strafbaar feit. Dit leidt tot een strafproces, waarbij justitie kan beslissen over vervolging.
Openbaarheid van inspectieresultaten
De Arbeidsinspectie is verplicht om de uitkomsten van inspecties openbaar te maken. Dit gebeurt echter pas nadat de werkgever hiervan op de hoogte is gesteld. De regels hiervoor zijn nog niet volledig van kracht.
Kortom:
De Arbeidsinspectie heeft meerdere instrumenten om bedrijven aan te sporen veilig te werken. Van boetes tot strafrechtelijke vervolging, het doel is altijd om werkplekken veiliger te maken en werknemers te beschermen. Werkgevers doen er goed aan de regels serieus te nemen om sancties te voorkomen.
