Eind jaren negentig werd Wijnen door een doveninstituut uit de regio benaderd met het verzoek eens te kijken of hij een doofstom meisje als schoonmaakster te werk kon stellen. Het gaf haar als zodanig werk in een drukkerij en dat bleek al snel een daverend succes, tot enthousiasme van de klant, de werkneemster en Wijnen zelf. Sterker nog, hij zegt toen ‘besmet te zijn geraakt’ met sociaal ondernemen.
Via schoonmaakbedrijf tientallen kansarmen opgenomen
Dat aarzelende begin is het resultaat van een traject waarbij Variant nog altijd mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk probeert te krijgen. Tot dusver zijn via het schoonmaakbedrijf enkele tientallen aanvankelijk kansarmen opgenomen in het reguliere arbeidsproces en circa tien van hen bleven bij Variant en maken nu deel uit van het personeelsbestand.
Variant enige schoonmaakbedrijf in Brabants Besten
Die kandidaten dienen zich aan via de sociale werkvoorziening Senzer, het UVW of Praktijkscholen, waar vooral het doen in plaats van theorie centraal staat. De inspanningen van Variant en Mario Wijnen hebben er in geresulteerd dat het bedrijf juni 2016 werd opgenomen in de kring van Brabants Besten, een groep van bedrijven die in de ogen van de afdeling Economische Zaken van de provincie Noord-Brabant excelleren. Naast de 22 herbenoemde bedrijven werden acht nieuwe bedrijven uitverkoren, met Variant als enig schoonmaakbedrijf. Collega schoonmaker Cascogne Group uit Eindhoven viel die eer overigens al eerder te beurt.
Schoonmaakbedrijf Meest maatschappelijke partner
Het onderscheidend certificaat dat tijdens een feestelijke bijeenkomst op het Brabantse Provinciehuis werd uitgereikt door gedeputeerde Bert Pauli prijkt nu in de directiekamer van Variant in Deurne, ten oosten van Helmond. Eerder werd Variant al eens genomineerd voor de prijs Meest Maatschappelijke Partner van Atlant. Die uitreiking vond plaats tijdens een galadiner en een bedrijfspresentatie door de genomineerden. Variant koos daarbij voor een korte film, waarin vooral anderen vertelden over het bedrijf en de inspanningen rond sociaal ondernemen. Wijnen: “Dat laatste deden we al voor de term mvo – maatschappelijk verantwoord ondernemen – in zwang raakte.”
‘Leuk om mensen die moeilijke start hebben op weg te helpen’
Die sociale betrokkenheid komt niet voort uit eigen negatieve ervaringen van Wijnen. “Ik vind het leuk om mensen die een moeilijke start kennen op weg te helpen. Dat geldt voor de hele top van ons bedrijf. Het klinkt ongewoon, maar eigenlijk is aandacht voor de eigen medewerkers belangrijker dan richting klant. Tevreden medewerkers resulteren vanzelf in tevreden klanten. Maar ik realiseer me natuurlijk ook dat dit vooral lukt als je mkb-er bent, dus met een beperkte omvang.”
Voor een individu betekent het schoonmaakwerk een wereld van verschil
Klassiek schoonmaakwerk, glasbewassing en facility service
Met die omvang doelt Wijnen (55) op de bijna 400 medewerkers (waarvan circa 10 procent fulltimers) van Variant, die werken in drie sectoren: klassiek schoonmaakwerk, glasbewassing en facility service. Dat is een aanmerkelijke toename in personeel ten opzichte van de start in 1988. Het bedrijf is toen opgericht door Wim Haazen, de schoonvader van Mario Wijnen. In die periode had Wijnen een eenmanszaak in audio en video maar vanaf 1991 ging hij aan de slag bij Variant als rechterhand van oprichter Haazen. Het schoonmaakbedrijf telde toen 30 medewerkers (m/v).
Vanaf 1996 was er echt sprake van en familiebedrijf
In 1996 ging ook Wijnen’s vrouw Fiona in de zaak werken, gevolgd door haar broer, waardoor echt sprake werd van een familiebedrijf. Waarschijnlijk tot ver in de toekomst, want de nog studerende zoon van de huidige directeur is er intussen ook al aan de slag als invalkracht. De inmiddels 71-jarige schoonvader annex oprichter doet trouwens nog steeds mee. Wijnen: “Als partner bij ons zakelijk hardop denken en ondersteuning bij grote offerteaanvragen.”
De directie bestaat uit drie personen. Wijnen als commercieel directeur en HR-manager, Ramon Haazen als operationeel directeur en Fiona Wijnen, die verantwoordelijk is voor de financiële administratie en calculaties en offerten. Daaronder fungeren vier managers voor commercie, kwaliteit en relatiebeheer, facilitaire diensten en glasbewassing. Vijf dames, projectleiders, sturen de uitvoering van de schoonmaak aan.
Schoonmaakbedrijf is vier verhuizingen verder
Variant is sinds de kantoor-aan-huis-situatie inmiddels vier verhuizingen verder en werkt nu vanuit één vestiging in Deurne in een gebied tussen Eindhoven en Venlo dat zich – door overnames van bedrijven – uitstrekt tot Maastricht. De omzet bedraagt rond de vijf miljoen euro, waarvan bijna 80 procent met gewoon schoonmaken wordt behaald. Glasbewassing draagt zes ton bij en facilitaire diensten zelfs zeven ton. Dat laatste bestaat vooral uit handyman en huismeesterdiensten in de zorg en appartementencomplexen, waaronder verhuizingen/ontruimingen, maar ook schilderen, timmeren en technisch werk. In het bedrijfsgebouw is er daarom ook een timmermanswerkplaats ingericht en een technische ruimte.
Variant heeft weinig last van de recessie gehad
Het schoonmaakbedrijf heeft betrekkelijk weinig last van de recessie gehad. Wijnen: “We hebben wel wat verloren door EU-aanbestedingen, maar van niemand afscheid hoeven nemen en omzetverlies is gecompenseerd door nieuwe mkb-klanten. We kijken niet uit naar EU-aanbestedingen, want in relatie tot de inspanning halen we er onvoldoende uit. We proberen het wel, maar nu alleen als het hier in de regio speelt.”
Een krimpende arbeidsmarkt
De onderscheiding als Brabants Beste ziet de leiding van Variant terecht als een beloning voor sociaal ondernemen, maar niet elke helpende hand resulteert in een succes. Wijnen: “We hebben intussen rond de veertig mensen aan werk bij ons of elders kunnen helpen. Maar 100 procent succes is onmogelijk, ondanks de inzet van een jobcoach. Het gaat om personen, de verdeling in ongeveer 50/50 mannen en vrouwen, waarvan de leeftijd varieert van 16 tot 50 jaar. Veelal sociaal zwakkeren die klem zitten en er zelf niet meer uitkomen. Intensief volgen is nodig. Dat varieert van enkele weken of maanden tot zelfs een jaar. Kandidaten zitten communicatief vaak in een isolement, manifesteren zich helemaal niet of juist te nadrukkelijk en ouderen zijn uit hun werkritme geraakt. Dat vergt veel van hen die met ze moeten samenwerken.”
Proef van schoonmaakwerk voor een maand
Het aanmelden gaat bijna altijd uit van het UWV, SW-bedrijf Senzer of een vijftal scholen uit Deurne en Helmond die hun leerlingen voordragen voor een ‘snuffelstage’. Ze komen bij Variant voor een gesprek op bezoek met hun docent, waarna de jobcoach bepaalt welk soort werk geschikt kan zijn. Bij overeenstemming probeert Variant het als proef voor een maand, waarbij in verband met de verzekering alles wordt vastgelegd en er wordt een bescheiden vergoeding toegekend. Om de aanmeldingen te stimuleren en de beslissers een beeld te geven van de schoonmaak, zijn er vorig jaar door Variant zes tot zeven arbeidsbemiddelaars van het UWV uitgenodigd voor een presentatie en een rondje door het bedrijf. Hun enthousiasme loog er niet om, aldus Wijnen.
Uniek schoonmaakbedrijf in helpen kansarmen
Qua dienstverlening en omvang is Variant geen uniek schoonmaakbedrijf, wel als het gaat om de inspanningen bij het kansarmen aan werk te helpen. De persoonlijke bevlogenheid van Wijnen is overduidelijk, maar wat is de opbrengst voor Variant Schoonmaak Service? “We krijgen als Variant geen enkele vergoeding of subsidie voor het tewerkstellen van kansarme medewerkers en dat hoeft ook niet. De opzet is ook niet om op die manier aan voldoende uitvoerend personeel te komen, hoewel ik me vaak afvraag hoe we het als schoonmaak over vijf jaar moeten doen. Wat me soms bezighoudt is onze survival als bedrijfstak op een markt waar nog met de handen wordt gewerkt. Ik bedoel als schoonmaaksector overleven op een krimpende arbeidsmarkt. Maar dat is niet onze drijfveer om kansarmen erbij te betrekken, want dat doen we al bijna twintig jaar. Onze opbrengst is de goodwill en de voldoening. Voor ons is het een druppel op een gloeiende plaat, maar voor een individu dat we met werk weer op weg helpen is het een wereld van verschil.”
Lees ook
Social return: Jongeren met krasje wassen bushokjes
Klijnsma wil Participatiewet vereenvoudigen
