Ondersteuning schiet tekort: mensen met arbeidsbeperking vallen nog te vaak uit op werkvloer

Ondersteuning schiet tekort: mensen met arbeidsbeperking vallen nog te vaak uit op werkvloer

Werknemers met een arbeidsbeperking leveren waardevol werk, maar vallen opvallend vaak uit. De ondersteuning die ze krijgen is te versnipperd, te bureaucratisch en te weinig gericht op het behouden van werk. Dat blijkt uit een nieuw rapport van Tilburg University, ontwerpstudio Muzus en ervaringsprofessional Jiska Ogier. Het onderzoek werd mogelijk gemaakt met subsidie van UWV.

Volgens de onderzoekers lopen mensen met een arbeidsbeperking vaak vast door overbelasting, gebrek aan begrip van collega’s en leidinggevenden, en onvoldoende begeleiding. Hoogleraar Irmgard Borghouts (Tilburg University): ‘Deze elementen maken het verschil tussen duurzaam aan het werk blijven of uitvallen, maar komen in de huidige praktijk meestal onvoldoende aan bod.’

Werkdruk en onbegrip als struikelblok

Veel werkenden in deze groep hebben een beperkte energiemarge en moeten constant balanceren tussen werk, privé, zorg en medische afspraken. In plaats van dat er ruimte is voor hun talenten en doorgroei, voelen zij zich vaak onvoldoende gewaardeerd of begrepen. Dit leidt tot stress, verlies van werkplezier en uiteindelijk uitval.

Bij organisaties waar het wel goed gaat, is er volgens het rapport juist sprake van vertrouwen, ontwikkelkansen en een veilige werkcultuur waarin medewerkers zich niet voortdurend hoeven te verantwoorden.

Ondersteuning te gefragmenteerd en te laat

Hoewel er bestaande regelingen zijn, zoals jobcoaching en werkplekaanpassingen, blijken die in de praktijk lastig vindbaar en verdeeld over meerdere loketten. Werkgevers vinden het systeem complex en haken soms af. De ondersteuning is bovendien vooral gericht op de start van het werktraject. Extra hulp komt vaak pas als het al misgaat.

Het rapport benadrukt dat naast toegang tot werk ook zaken als loopbaanontwikkeling en een goede werkrelatie met leidinggevenden aandacht verdienen.

Aanbeveling: centraal aanspreekpunt en veilige werkomgeving

Een van de belangrijkste aanbevelingen is de oprichting van een centraal fysiek én digitaal aanspreekpunt voor langdurige ondersteuning. Ook pleiten de onderzoekers voor een open en ondersteunende werkomgeving, zodat mensen met een beperking duurzaam inzetbaar blijven.

Deze aanbevelingen sluiten aan bij bestaande initiatieven zoals regionale werkcentra, maar de onderzoekers benadrukken dat de uitvoering beter moet aansluiten op de praktijk van werkenden met een beperking.

“We hoorden verhalen waarvan we hoopten dat ze tot het verleden behoorden. Door die ervaringen serieus te nemen, kunnen we samen bouwen aan een arbeidsmarkt waarin iedereen, met of zonder beperking, duurzaam kan meedoen,” aldus de onderzoekers. Ze roepen op tot vervolgonderzoek, met name gericht op werkgevers.