De schoonmaaksector werd door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid genoemd als risicosector, naast de vlees-, transport- en teeltsector. Hoewel alleen in de vleessector stelselmatige en wijdverspreide misstanden zijn vastgesteld, waarschuwt het kabinet dat ook in andere sectoren te vaak arbeidswetten worden overtreden.
Schoonmakend Nederland benadrukt dat de situatie binnen de branche genuanceerder ligt: “Er zijn grote verschillen tussen risico’s en misstanden in de onderzochte sectoren,” stelt de brancheorganisatie. “De schoonmaaksector in zijn volle breedte kan niet uniform worden beoordeeld; het gaat om een clustering van verschillende submarkten.”
Volgens de organisatie concentreert de problematiek zich vooral in microsectoren als chemisch reinigen, wasserijen en linnenverhuur. Juist deze sectoren vallen buiten de cao voor de reguliere schoonmaak- en glazenwassersbranche én buiten de georganiseerde schoonmaaksector.
Branche pakt verantwoordelijkheid
Schoonmakend Nederland stelt dat goed georganiseerde bedrijven binnen de cao juist laten zien dat het anders kan. De branche heeft al belangrijke maatregelen genomen:
- Cao schoonmaak sluit nul-urencontracten uit en beperkt het aandeel flexibele arbeid.
- Het Keurmerk Schoon (gebaseerd op NEN 4400-1) zorgt voor onafhankelijke controles, twee keer per jaar.
- Handhaving gebeurt via een onafhankelijke commissie.
- Code Verantwoordelijk Marktgedrag vraagt om transparantie en verantwoording van aangesloten bedrijven.
“Wij investeren in transparantie, handhaving en ketenverantwoordelijkheid. Zo laten ondertekenaars van de Code Verantwoordelijk Marktgedrag jaarlijks in een zelfverklaring zien hoe ze bijdragen aan duurzame marktwerking,” aldus de organisatie.
In gevallen waar wél misstanden voorkomen, gebeurt dit vaak buiten de georganiseerde branche. Schoonmakend Nederland verwijst naar een recente zaak in Amsterdam waarbij een niet-aangesloten schoonmaakbedrijf betrokken was.
Pleidooi voor zorgvuldige aanpak
De brancheorganisatie erkent dat ook bij goedwillende bedrijven dingen fout kunnen gaan. Daarom blijft zij inzetten op leren en verbeteren. Tegelijk waarschuwt zij voor overhaaste maatregelen: “Ook een streng keurmerk (dat wij hanteren in onze branche) is geen garantie dat er geen fouten worden gemaakt, maar we zetten wel stevig in om dit te voorkomen en als het wel gebeurt, ervan te leren wat we anders moeten organiseren.”
Schoonmakend Nederland doet dan ook een oproep aan het kabinet om gericht en feitelijk te blijven handelen:
- Gerichte aanpak: maatregelen dáár nemen waar het probleem zit.
- Heldere afbakening: beperk maatregelen tot subsectoren waar echt structurele problemen zijn vastgesteld.
- Ketenverantwoordelijkheid versterken: ook opdrachtgevers moeten worden aangesproken op hun keuzes.
- Feiten als basis: beleid baseren op feiten, niet op beeldvorming.
“Als sector blijven wij met het ministerie constructief in gesprek. Ook wij willen het kaf van het koren scheiden, maar op een manier die effectief is, recht doet aan de feiten en voorkomt dat goedwillende bedrijven de rekening betalen voor wat elders fout gaat.”
