De schoonmaaksector staat opnieuw voor een cruciaal moment. Hoewel de huidige cao nog doorloopt tot 2026, zijn er toch onderhandelingen tussen werkgeversorganisatie Schoonmakend Nederland en de vakbonden. De aanleiding? Twee urgente dossiers: de Regeling Vervroegd Uittreden (RVU) en gelijke behandeling van fulltimers en parttimers bij overwerk die wel behandeld moeten worden voordat de cao afloopt. Beide onderwerpen raken de kern van duurzame inzetbaarheid, betaalbaarheid en flexibiliteit in de sector.
Een onverwachte wending
Een recente uitspraak van het Europese Hof van Justitie dwong de sector gedwongen om opnieuw naar de cao te kijken. Het Hof oordeelde dat een onderscheidt tussen fulltimers en parttimers ten aanzien van het recht op overuren niet is toegestaan. Deze uitspraak raakt de schoonmaaksector diep, waar ruim 75 procent van de medewerkers parttime werkt en flexibiliteit essentieel is.
Extra uren werk zonder toeslag
In de huidige cao is overwerktoeslag pas van toepassing bij overschrijding van 9 uur per dag of 152 uur per vier weken. In de schoonmaak zijn er in de praktijk relatief veel meerwerkuren doordat er veel parttimers zijn. Als de uitspraak van het Europese Hof van Justitie betekent dat gelijke behandeling leidt tot het toepassen van een toeslag op meerwerk, is dat niet houdbaar.
Flexibiliteit als kernwaarde
Een belangrijk punt van zorg voor de werkgevers is het behoud van flexibiliteit. In de schoonmaaksector is het gebruikelijk dat medewerkers elkaar opvangen bij ziekte of vakantie, vaak voor een paar extra uurtjes per week. Als deze uren voortaan als overwerk moeten worden uitbetaald, vrezen werkgevers dat dit systeem onbetaalbaar wordt en de flexibiliteit verdwijnt.
Monsma illustreert dit met een voorbeeld uit de praktijk: “Drie dames werken elk twee uur op een pand. Als een op vakantie gaat, nemen de andere twee elk een uurtje over. Moet daar dan een toeslag over worden betaald? Dat is niet houdbaar. Het risico bestaat dat bedrijven dan uitwijken naar externe inhuur of uitzendkrachten, iets wat niemand wil.”
'De vraag blijft: wie komt daarvoor in aanmerking?'
RVU: eerder stoppen met werken onder druk
Naast de overwerktoeslag is ook de RVU-regeling onderwerp van discussie. Deze regeling maakt het mogelijk voor werknemers om maximaal twee jaar voor hun AOW-leeftijd te stoppen met werken. Met een maximale uitwerking van 2.273 euro bruto per maand in 2025. Het is een belangrijk instrument voor duurzame inzetbaarheid. Monsma: “Er zit een gat tussen wat de vakbonden willen en hoe wij in de wedstrijd staan. Dat is evident. We zijn gezamenlijk voldoende bewust wat de urgentie is en we willen graag de RVU-regeling voorzetten. Maar de sky is niet de limit. We kampen met financiële beperkingen. Voorheen hadden we drie financieringsbronnen, maar daarvan zijn er twee weggevallen. Dat betekent dat we keuzes moeten maken over wie er nog gebruik kan maken van de regeling. Daar voeren we stevige discussies over.”
Monsma benadrukt dat de regeling gericht moet blijven op medewerkers die het écht nodig hebben. “We moeten veel gerichter kijken naar verzwarende werkomstandigheden. Wie heeft dit nou echt nodig?” Schoonmakend Nederland heeft al een handreiking gedaan door in de nieuwe regeling extra financiering beschikbaar te stellen voor. “Maar de vraag blijft: wie komt daarvoor in aanmerking?”
Gesprekken hervat
De gesprekken tussen de werkgeversorganisatie en de vakbonden worden op 1 juli hervat. Monsma: “We zijn zeker on speaking terms. Het is niet altijd gezellig, maar dat hoeft ook niet. We staan er allen stevig en zakelijk in. Daar komt af en toe een beetje emotie bij kijken, maar de verhoudingen zijn goed. Zo hoort het ook.” Monsma vindt het mooi om te zien hoe belangenbehartiging echt twee kanten uitgaat. “Dat dat soms botst is niet gek. Het gat is momenteel nog te groot, maar we gaan elkaar vinden.”
Beide partijen hebben aangegeven de intentie te hebben om eruit te komen. Schoonmakend Nederland heeft zich grondig voorbereid, met input van een brede groep ondernemers en specialisten uit de sector. “We weten waar onze mandaten liggen”, zegt Monsma. “Dat geeft vertrouwen.”
Samenhang
Belangrijk is dat er een akkoord komt over beide dossiers in samenhang. Een akkoord op slechts één punt is niet voldoende. Bovendien gaat een eventuele aanpassing van de cao ook gevolgen hebben voor de loonruimte in de cao-onderhandelingen van 2026. “Er ligt een hypotheek op de toekomst,” zegt Monsma. “Maar afspraak is afspraak.”
